Uanaharakati ni neno la kiarabu lenye maana ya mchakato wa mtu ama watu kufuatilia jambo fulani wanaloamini lina maana ama la msingi kwa maisha ya jamii.
Askofu mmoja wa Kanisa la Kiinjili la Kilutheri Tanzania (KKKT) Benson Bagonza anatafsiri uanaharakati kama imani na ushawishi (conviction and commitment) katika jambo fulani analosimamia mtu na kulipigania.
Mara nyingi mwanaharakati au wanaharakati hutazamwa kama wakosoaji wakubwa wa serikali ama mamlaka za nchi.
Na kwa nchi nyingi hasa za Kiafrika watu hawa huonekana kama maadui wa mamlaka na wakati mwingine hupitia maisha na wakati mgumu wa kutekeleza majukumu yao na kufikia malengo yao.
Wengi wao ni wanaharakati wanaotetea haki za binadamu kwa misingi ya kuhakikisha hasa mamlaka hazivunji haki hizo.
Wako wanaharakati wengi Afrika mashariki wanaoonekana mwiba kwa mamlaka , miongoni mwao ni hawa:
Fatma Karume kutoka Tanzania
Huyu ni mwanaharakati kutoka katika familia ya viongozi; babu yake Shekhe Abeid Karume alikuwa muasisi na Rais wa kwanza wa Zanzibar, baba yake Aman Abeid Karume alikuwa rais wa awamu ya saba wa visiwa hivyo huku baba yake mdogo Ally Abeid Karume amewahi kuwa balozi na waziri katika awamu za serikali mbalimbali.
Fatma maarufu kama Shangazi kitaaluma ni mwanasheria aliyezaliwa Juni 15, 1969, na amekuwa mwanaharakati wa muda mrefu akitumia taaluma yake ya sheria katika kufanya shughuli zake za uanaharakati.
Baada ya kumaliza elimu ya sekondari alianza kusoma sheria huko Strasbourg, Ufaransa hadi 1991. Mwaka 1992 akaendelea kupata shahada ya awali ya sheria kwenye Chuo Kikuu cha Sussex.
Kukuliwa kwenye familia ya viongozi au kuwa mtoto wa rais mstaafu na mjukuu wa muasisi wa taifa hilo, pengine kungemfanya kuunga mkono masuala mengi yanayofanywa na serikali inayoongozwa na chama cha mapinduzi (CCM), ambacho wazazi wake wamekuwa wanachama kwa muda mrefu, lakini imekuwa tofauti.
Amekuwa mkosoaji mkubwa wa hatua nyingi zilizofanywa na zinazofanywa na utawala wa chama hicho, na kujikuta kwenye dhahma za mara kwa mara na mamlaka.
Ofisi yake ilipigwa bomu ikiwa ni moja ya mashambulio dhidi yake. Alifukuzwa katika Kampuni ya Uanasheria ya IMMMA Advocates aliyoshiriki kuianzisha.
Akieleza kufukuzwa kwake, anahusisha na harakati zake.
"Hii ni kuwajulisha nyote kwamba, nimefukuzwa kwenye ofisi niliyoijenga. Uovu wangu, uanaharakati," aliandika Fatma kwenye ukurasa wake wa twitter Septemba 21 mwaka 2020.
Aliondolewa pia uraisi wa chama cha wanasheria Tanganyika (TLS) kabla ya kufutwa kabisa kwenye orodha ya mawakili ili asiweze kufanya kazi za uwakili nchini humo hasa bara kulikotolewa hukumu hiyo. Lakini hii haijamzuia Fatma kuendelea na msimamo wake na harakati zake.
Mara nyingi mwanaharakati au wanaharakati hutazamwa kama wakosoaji wakubwa wa serikali ama mamlaka za nchi.
Na kwa nchi nyingi hasa za Kiafrika watu hawa huonekana kama maadui wa mamlaka na wakati mwingine hupitia maisha na wakati mgumu wa kutekeleza majukumu yao na kufikia malengo yao.
Wengi wao ni wanaharakati wanaotetea haki za binadamu kwa misingi ya kuhakikisha hasa mamlaka hazivunji haki hizo.
Wako wanaharakati wengi Afrika mashariki wanaoonekana mwiba kwa mamlaka , miongoni mwao ni hawa:
Fatma Karume kutoka Tanzania
Huyu ni mwanaharakati kutoka katika familia ya viongozi; babu yake Shekhe Abeid Karume alikuwa muasisi na Rais wa kwanza wa Zanzibar, baba yake Aman Abeid Karume alikuwa rais wa awamu ya saba wa visiwa hivyo huku baba yake mdogo Ally Abeid Karume amewahi kuwa balozi na waziri katika awamu za serikali mbalimbali.
Fatma maarufu kama Shangazi kitaaluma ni mwanasheria aliyezaliwa Juni 15, 1969, na amekuwa mwanaharakati wa muda mrefu akitumia taaluma yake ya sheria katika kufanya shughuli zake za uanaharakati.
Baada ya kumaliza elimu ya sekondari alianza kusoma sheria huko Strasbourg, Ufaransa hadi 1991. Mwaka 1992 akaendelea kupata shahada ya awali ya sheria kwenye Chuo Kikuu cha Sussex.
Kukuliwa kwenye familia ya viongozi au kuwa mtoto wa rais mstaafu na mjukuu wa muasisi wa taifa hilo, pengine kungemfanya kuunga mkono masuala mengi yanayofanywa na serikali inayoongozwa na chama cha mapinduzi (CCM), ambacho wazazi wake wamekuwa wanachama kwa muda mrefu, lakini imekuwa tofauti.
Amekuwa mkosoaji mkubwa wa hatua nyingi zilizofanywa na zinazofanywa na utawala wa chama hicho, na kujikuta kwenye dhahma za mara kwa mara na mamlaka.
Ofisi yake ilipigwa bomu ikiwa ni moja ya mashambulio dhidi yake. Alifukuzwa katika Kampuni ya Uanasheria ya IMMMA Advocates aliyoshiriki kuianzisha.
Akieleza kufukuzwa kwake, anahusisha na harakati zake.
"Hii ni kuwajulisha nyote kwamba, nimefukuzwa kwenye ofisi niliyoijenga. Uovu wangu, uanaharakati," aliandika Fatma kwenye ukurasa wake wa twitter Septemba 21 mwaka 2020.
Aliondolewa pia uraisi wa chama cha wanasheria Tanganyika (TLS) kabla ya kufutwa kabisa kwenye orodha ya mawakili ili asiweze kufanya kazi za uwakili nchini humo hasa bara kulikotolewa hukumu hiyo. Lakini hii haijamzuia Fatma kuendelea na msimamo wake na harakati zake.
